Wyłudzenie kredytu to jedna z najczęstszych form oszustwa finansowego, która może dotknąć każdego z nas. Polega ona na tym, że ktoś podaje się za nas i zaciąga kredyt lub pożyczkę na nasze dane, bez naszej wiedzy i zgody. Jak się przed tym ustrzec? Jakie dane są potrzebne do wyłudzenia kredytu? Czy ktoś może wziąć kredyt na mój dowód? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w tym artykule.
Jak wyłudza się kredyty?
Wyłudzenie kredytu może odbywać się na różne sposoby, ale najczęściej polega na tym, że przestępca uzyskuje dostęp do naszych danych osobowych, np. poprzez kradzież lub zgubienie dowodu osobistego, włamanie do naszego konta bankowego lub e-maila, podszywanie się pod pracownika banku lub inną instytucję, phishing, czyli wysyłanie fałszywych wiadomości lub linków, które mają na celu wyłudzić nasze dane.
Następnie, oszust wykorzystuje te dane do złożenia wniosku kredytowego online, bez konieczności wizyty w placówce bankowej. W niektórych przypadkach, może nawet nie potrzebować naszego fizycznego dowodu osobistego, wystarczy mu jego skan lub zdjęcie. W ten sposób, może uzyskać kredyt lub pożyczkę na nasze dane, a my możemy nie być świadomi tego, dopóki nie otrzymamy wezwania do zapłaty lub informacji o zadłużeniu.
Jak się zabezpieczyć przed wyłudzeniem kredytu?
Aby uniknąć sytuacji, w której ktoś wyłudzi na nas kredyt, należy przede wszystkim dbać o bezpieczeństwo naszych danych osobowych i dokumentów. Oto kilka podstawowych zasad, których warto się trzymać:
- Nie pozostawiaj swojego dowodu osobistego w miejscach, gdzie może być łatwo skradziony lub zgubiony, np. w samochodzie, w torebce, w szafce w pracy. Zawsze miej go przy sobie lub w bezpiecznym miejscu.
- Nie udostępniaj swoich danych osobowych nikomu, kto nie ma do tego uprawnienia lub nie jest wiarygodny. Nie podawaj ich przez telefon, e-mail, SMS, czy na stronach internetowych, które nie są zabezpieczone protokołem HTTPS. Nie klikaj w podejrzane linki ani nie otwieraj załączników od nieznanych nadawców.
- Nie korzystaj z publicznych sieci Wi-Fi lub komputerów, gdy logujesz się do swojego konta bankowego lub innych usług, które wymagają podania danych osobowych. Używaj silnych i różnych haseł do każdego konta i zmieniaj je regularnie. Nie zapisuj haseł w przeglądarce ani nie udostępniaj ich nikomu.
- Sprawdzaj regularnie swoją historię kredytową i rachunki bankowe, aby zauważyć ewentualne nieautoryzowane transakcje lub zobowiązania. Możesz to zrobić za pomocą Raportu BIK lub innych rejestrów dłużników, takich jak KRD, BIG czy ERIF. Jeśli zauważysz coś podejrzanego, zgłoś to niezwłocznie swojemu bankowi lub innemu podmiotowi, który udzielił kredytu.
- Zastrzegaj swoje dokumenty i karty płatnicze, jeśli zostały skradzione, zgubione lub uszkodzone. Zgłoś to również policji i złoż wniosek o nowy dowód osobisty. Nie korzystaj z dokumentów, które są nieważne lub nie należą do Ciebie.
Co zrobić, jeśli padłem ofiarą wyłudzenia kredytu?
Jeśli stwierdzisz, że ktoś wziął na Ciebie kredyt bez Twojej zgody, nie zwlekaj i podjęcie następujące kroki:
- Skontaktuj się z instytucją finansową, która udzieliła kredytu i poinformuj ją o sytuacji. Poproś o anulowanie kredytu lub zawieszenie spłaty, a także o przesłanie kopii umowy kredytowej i dowodów potwierdzających tożsamość wnioskodawcy. Zaznacz, że nie jesteś stroną umowy i nie ponosisz odpowiedzialności za spłatę kredytu.
- Zgłoś sprawę na policję i złoż zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Przedstaw dowody, które świadczą o tym, że nie byłeś zaangażowany w zaciągnięcie kredytu, np. alibi, rachunki, świadkowie. Poproś o wydanie zaświadczenia o zawiadomieniu o przestępstwie, które będzie Ci potrzebne do dalszych działań.
- Zgłoś się do Biura Informacji Kredytowej i innych rejestrów dłużników, w których mogłeś zostać wpisany jako niesolidny kredytobiorca. Poproś o usunięcie lub sprostowanie nieprawdziwych informacji o Twoim zadłużeniu. Przedstaw zaświadczenie z policji i inne dowody, które potwierdzają, że nie jesteś odpowiedzialny za kredyt.
- Skorzystaj z pomocy prawnej, jeśli masz problemy z odzyskaniem swojej wiarygodności kredytowej lub dochodzeniem swoich praw. Możesz zwrócić się do bezpłatnych poradni prawnych, organizacji konsumenckich lub adwokata. Możesz także dochodzić odszkodowania od osoby, która wyłudziła na Ciebie kredyt lub od instytucji finansowej, która nie zweryfikowała prawidłowo danych wnioskodawcy.
Jak uniknąć ponownego wyłudzenia kredytu?
Jeśli padłeś ofiarą wyłudzenia kredytu, musisz być szczególnie ostrożny i dbać o swoje dane osobowe. Oto kilka dodatkowych wskazówek, które mogą Ci pomóc zapobiec ponownemu oszustwu:
- Zmieniaj swoje dane kontaktowe, takie jak numer telefonu, adres e-mail czy adres zamieszkania, jeśli zostały one wykorzystane przez oszusta. Poinformuj o tym swoje banki i inne instytucje, z którymi współpracujesz.
- Zabezpiecz swoje urządzenia elektroniczne, takie jak komputer, telefon czy tablet, przed wirusami i złośliwym oprogramowaniem. Używaj aktualnego antywirusa i firewalla. Nie pobieraj ani nie instaluj niczego z niezaufanych źródeł.
- Nie podpisuj żadnych umów ani dokumentów, których nie rozumiesz lub nie zgadzasz się z ich treścią. Zawsze czytaj uważnie wszystkie klauzule i warunki. Nie zgadzaj się na żadne zmiany w umowie, jeśli nie są one uzasadnione i korzystne dla Ciebie.
